Geotechnika i geologia inżynierska

Obiekt budowlany - jest to wg Ustawy Prawo Budowlane (Dz. U. 1994 nr 89 poz. 414 z póź. zm.):

budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami
obiekt małej architektury

Budynek - jest to obiekt budowlany, który jest trwale związany z podłożem gruntowym, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (np. domy jednorodzinne, budynki mieszkalne i gospodarcze).

Budowla - jest to obiekt budowlany nie będący budynkiem i obiektem małej architektury, m.in.: obiekty liniowe (np: drogi, linie kolejowe, gazociągi, wodociąg, wały przeciwpowodziowe), lotniska, mosty, wiadukty, tunele, zbiorniki, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, budowle sportowe, cmentarze, wolnostojące maszty antenowe, wolnostojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe.

Obiekt małej architektury - jest to niewielki obiekt m.in.: kapliczka, krzyż przydrożny, posąg, piaskownica, huśtawka, śmietnik.

Rodzaje warunków gruntowych

Proste - występujące w przypadku warstw gruntów jednorodnych genetycznie i litologicznie, zalegających poziomo, nieobejmujących mineralnych gruntów słabonośnych, gruntów organicznych i nasypów niekontrolowanych, przy zwierciadle wody poniżej projektowanego poziomu posadowienia oraz braku występowania niekorzystnych zjawisk geologicznych;
Złożone - występujące w przypadku warstw gruntów niejednorodnych, nieciągłych, zmiennych genetycznie i litologicznie, obejmujących mineralne grunty słabonośne, grunty organiczne i nasypy niekontrolowane, przy zwierciadle wód gruntowych w poziomie projektowanego posadawiania i powyżej tego poziomu oraz przy braku występowania niekorzystnych zjawisk geologicznych;
Skomplikowane - występujące w przypadku warstw gruntów objętych występowaniem niekorzystnych zjawisk geologicznych, zwłaszcza zjawisk i form krasowych, osuwiskowych, sufozyjnych, kurzawkowych, glacitektonicznych, gruntów ekspansywnych i zapadowych, na obszarach szkód górniczych, przy możliwych nieciągłych deformacjach górotworu, w obszarach dolin i delt rzek oraz na obszarach morskich.

Kategoria geotechniczna obiektu budowlanego - jest to stopień skomplikowania obiektu budowlanego w zależności od: stopnia złożoności warunków gruntowych, konstrukcji obiektu budowlanego, współpracy konstrukcji obiektu budowlanego z podłożem gruntowym jak również oddziaływania obiektu na środowisko. Rozróżnia się następujące kategorie geotechniczne:

Pierwsza kategoria geotechniczna, obejmuje posadawianie niewielkich obiektów budowlanych, o statycznie wyznaczalnym schemacie obliczeniowym w prostych warunkach gruntowych, w przypadku których możliwe jest zapewnienie minimalnych wymagań na podstawie doświadczeń i jakościowych badań geotechnicznych, takich jak:
- 1- lub 2-kondygnacyjne budynki mieszkalne i gospodarcze,
- ciany oporowe i rozparcia wykopów, jeżeli różnica poziomów nie przekracza 2,0 m,
- wykopy do głębokości 1,2 m i nasypy budowlane do wysokości 3,0 m wykonywane w szczególności przy budowie dróg, pracach drenażowych oraz układaniu rurociągów;
Druga kategoria geotechniczna, obejmuje obiekty budowlane posadawiane w prostych i złożonych warunkach gruntowych, wymagające ilościowej i jakościowej oceny danych geotechnicznych i ich analizy, takie jak:
- fundamenty bezpośrednie lub głębokie,
- ściany oporowe lub inne konstrukcje oporowe powyżej 2 m różnicy poziomów, utrzymujące grunt lub wodę,
- wykopy, nasypy budowlane powyżej 3 m wysokości oraz inne budowle ziemne,
- przyczółki i filary mostowe oraz nabrzeża,
- kotwy gruntowe i inne systemy kotwiące;
Trzecia kategoria geotechniczna obejmuje:
- obiekty budowlane posadawiane w skomplikowanych warunkach gruntowych,
- nietypowe obiekty budowlane niezależnie od stopnia skomplikowania warunków gruntowych, których wykonanie lub użytkowanie może stwarzać poważne zagrożenie dla użytkowników, takie jak: obiekty energetyki, rafinerie, zakłady chemiczne, zapory wodne i inne budowle hydrotechniczne o wysokości piętrzenia powyżej 5,0 m, budowle stoczniowe, wyspy morskie i platformy wiertnicze oraz inne skomplikowane budowle morskie, lub których projekty budowlane zawierają nieznajdujące podstaw w przepisach nowe niesprawdzone w krajowej praktyce rozwiązania techniczne,
- obiekty budowlane zaliczane do inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397),
- budynki wysokościowe projektowane w istniejącej zabudowie miejskiej,
- obiekty wysokie, których głębokość posadawiania bezpośredniego przekracza 5,0 m lub które zawierają więcej niż jedną kondygnację zagłębioną w gruncie,
- tunele w twardych i niespękanych skałach, w warunkach niewymagających specjalnej szczelności,
- obiekty infrastruktury krytycznej,
- obiekty zabytkowe i monumentalne.

Dla danej kategorii geotechnicznej sporządza się:

I kategoria geotechniczna - opinię geotechniczną,
II kategoria geotechniczna - opinię geotechniczną, dokumentację badań podłoża gruntowego oraz jeśli będą występowały warunki gruntowe złożone również projekt geotechniczny i dokumentację geologiczno-inżynierską,
III kategoria geotechniczna - opinię geotechniczną, dokumentację badań podłoża gruntowego, projekt geotechniczny i dokumentację geologiczno - inżynierską.

Opinia geotechniczna - opracowanie, w którym ustala się kategorię geotechniczną, w zależności od stopnia skomplikowania warunków gruntowych. Dla pierwszej kategorii geotechnicznej (np. domy jednorodzinne, 1-2 kondygnacyjne budynki) opinia zawiera informacje dotyczące podłoża gruntowego (rodzaj gruntów i ich właściwości fizyko-mechaniczne, położenia zwierciadła wody gruntowej) oraz zalecenia i wnioski pomocne przy posadowieniu obiektów budowlanych. Podstawą prawną zobowiązującą do wykonywania opinii geotechnicznych jest Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. 2012 poz. 463).

Dokumentacja badań podłoża gruntowego - opracowanie zawierające opis metodyki polowych i laboratoryjnych badań gruntu, ich wyniki i interpretację, model geologiczny oraz zestawienia właściwości geotechnicznych warstw gruntowych. Dokument ten sporządza się dla obiektów budowlanych zaliczanych do trzeciej i drugiej kategorii geotechnicznej oraz do pierwszej kategorii geotechnicznej (w przypadku złożonych warunków gruntowych). Podstawą prawną zobowiązującą do wykonywania dokumentacji badań podłoża jest Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. 2012 poz. 463).

Projekt robót geologicznych - zgodnie z art. 79 Ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze (Dz. U. 2011 nr 163 poz. 981 z póź. zm.) jest niezbędny do wykonywania prac geologicznych z zastosowaniem robót geologicznych, na podstawie których wykonuję się dokumentację geologiczną. Projekt składa się z części:

tekstowej
graficznej

Część tekstowa projektu robót geologicznych zawiera:

informacje dotyczące lokalizacji zamierzonych robót geologicznych
omówienie wyników przeprowadzonych wcześniej badań oraz analizę materiałów archiwalnych
opis budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych
przedstawienie możliwości osiągnięcia celu robót geologicznych - technicznie i praktycznie
określenie:
- próbek geologicznych
- harmonogramu robót geologicznych
- wpływu zamierzonych robót geologicznych na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000
- rodzaju dokumentacji geologicznej mającej powstać w wyniku robót geologicznych

Część graficzna projektu robót geologicznych zawiera:

mapę topograficzną
mapę sytuacyjno-wysokościową
mapę geologiczno-gospodarczą
przekroje geologiczne

Projekt podlega decyzji zatwierdzenia przez odpowiednie organy administracji dla danego obszaru. Nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się w/w decyzji i złożeniu informacji w urzędzie o zamiarze przystąpienia do prac terenowych, można te prace wykonać. Na tej podstawie opracowuję się dokumentację geologiczno-inżynierską.

Dokumentacja geologiczno - inżynierska jest to opracowanie przedstawiające wyniki badań polowych i labolatoryjnych podłoża gruntowego, w celu określenia warunków geologiczno-inżynierskich na potrzeby posadowienia obiektów budowlanych i innych obiektów inżynierskich oraz na potrzeby planowania przestrzennego. (Ustawa Prawo Geologiczne i Górnicze Dz. U. 2011 nr 163 poz. 981 z póź. zm.)

Dokumentację geologiczno-inżynierską opracowuje się dla projektowanych obiektów budowlanych, zaklasyfikowanych do trzeciej kategorii geotechnicznej oraz do drugiej kategorii geotechnicznej w złożonych warunkach gruntowych.

Dokumentacja geologiczno-inżynierska określa w szczególności:

budowę geologiczną, warunki geologiczno-inżynierskie i hydrogeologiczne podłoża budowlanego lub określonej przestrzeni
przydatność badanego terenu do realizacji zamierzonych przedsięwzięć
prognozę zmian w środowisku, które mogą powstać na skutek realizacji i funkcjonowania oraz likwidacji zamierzonych przedsięwzięć

Decyzja zatwierdzająca dokumentację geologiczno-inżynierską wydawana jest bezterminowo. Zatwierdza ją właściwy organ administracji geologicznej.

Hydrogeologia

Projekt robót geologicznych - (wyżej opisany) jest nieodzowny do sporządzenia dokumentacji hydrogeologicznej.

Dokumentacja Hydrogeologiczna - jest to zbiór dokumentów przedstawiających wyniki badań warunków hydrogeologicznych, wraz z ich interpretacją i określeniem stopnia osiągnięcia zamierzonego celu z uzasadnieniem, dla zamierzonej inwestycji (Ustawa Prawo Geologiczne i Górnicze Dz. U. 2011 nr 163 poz. 981 z póź. zm.).

Dokumentacja hydrogeologiczna powinna odpowiadać szczegółowym wymaganiom rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 maja 2014 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumnetacji geologiczno - inżynierskiej (Dz. U. 2014 poz 596).

Według Prawa Geologicznego i Górniczego dokumentację hydrogeologiczną sporządza się między innymi dla:

ustalenia zasobów wód podziemnych
określenia warunków hydrogeologicznych
budowy studni, ujęć wód podziemnych
likwidacji studni
wykonania odwodnień budowlanych
wykonania przedsięwizięć mogących negatywnie oddziaływać na wody podziemne, w tym powodować ich zanieczyszczenie
składowania odpadów na powierzchni
ustanowienia obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych

Decyzja zatwierdzająca dokumentację hydrogeologiczną wydawana jest bezterminowo. Organem właściwym do zatwierdzenia w/w dokumentacji jest: Wójt, Burmistrz, Starosta lub Geolog Wojewódzki.

Przykładowa dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne ujęcia zawiera m. in.:

w części tekstowej:
- współrzędne (w państwowym układzie) otworów wchodzących w skład ujęcia i rzędne terenu przy nich
- opis zagospodarowania terenu oraz charakterystykę ujęć wód podziemnych
- opis zakresu i wyników badań wykonanych w celu ustalenia zasobów eksploatacyjnych
- wyniki obliczeń parametrów techniczno - eksploatacyjnych ujęcia
- ustalenie zasobów eksploatacyjnych
- charakterystykę i prognozę trwałości właściwości wód podziemnych
- ustalenie strefy ochronnej ujęć
- opis zagospodarowania terenu wokół ujęcia oraz ocenę zagrożeń dla jakości ujmowanych wód
- wnioski i zalecenia w zakresie: eksploatacji, monitoringu ujęcia, zabezpieczeń
w części graficznej:
- mapę przeglądową
- mapę dokumentacyjną
- mapę hydrogeologiczno - sozologiczną
- przekroje hydrogeologiczne
- wykresy wyników próbnego pompowania
- zestawy zbiorcze wyników wierceń
- wyniki laboratoryjne badań wody i gruntu

Ochrona Środowiska

Operat wodnoprawny - jest podstawowym dokumentem będącym załącznikiem do wniosku o pozwolenie wodnoprawne. Ustala cel i zakres korzystania z wód, warunki uprawnienia oraz obowiązki niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki (art. 128 Ustawy Prawo Wodne).

Operat składa się z części:

Pozwolenie wodnoprawne to rodzaj zezwolenia, udzielanego w drodze decyzji przez organy administracji państwowej, które umożliwia:

Operat wodnoprawny sporządzany przez nas spełnia wszystkie wymagania Ustawy Prawo Wodne oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, a także zawiera komplet niezbędnych załączników. Przy opracowaniu operatu wodnoprawnego zapewniamy kompleksową obsługę. Na zlecenia klienta możemy występować jako jego pełnomocnik i przygotować wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego oraz złożyć go do właściwego urzędu.

Część opisowa operatu wodnoprawnego powinna zawierać:

oznaczenie zakładu ubiegającego się o wydanie pozwolenia, jego siedziby i adresu
wyszczególnienie celu i zakresu zamierzonego korzystania z wód
wyszczególnienie rodzaju urządzeń pomiarowych oraz znaków żeglugowych
wyszczególnienie stanu prawnego nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych, z podaniem siedzib i adresów właścicieli
wyszczególnienie obowiązków ubiegającego się o wydanie pozwolenia w stosunku do osób trzecich
opisu urządzenia wodnego, w tym położenia za pomocą współrzędnych geograficznych oraz podstawowe parametry charakteryzujące to urządzenie i warunki jego wykonania
charakterystykę wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym
charakterystykę odbiornika ścieków objętego pozwoleniem wodnoprawnym
ustalenia wynikające z planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza i warunków korzystania z wód regionu wodnego
określenie wpływu gospodarki wodnej zakładu na wody powierzchniowe oraz podziemne, w szczególności na stan tych wód i realizację celów środowiskowych dla nich określonych
planowany okres rozruchu i sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności, badź wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiar, warunki korzystania z wód i urządzeń wodnych w tych sytuacjach
informację o formach ochrony przyrody, utworzonych lub ustanowionych na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, występujących w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych

Dodatkowe treści opracowania zależne są od rodzaju pozwolenia wodnoprawnego i wyszczególnione są w Ustawie Prawo Wodne.

Część graficzna operatu wodnoprawnego powinna zawierać:

plan urządzeń wodnych i zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych, z oznaczeniem nieruchomości wraz z ich powierzchnią naniesioną na mapę sytuacyjno - wysokościową terenu
zasadnicze przekroje podłużne i poprzeczne urządzeń wodnych oraz koryt wody płynącej, w zasięgu oddziaływania tych urządzeń
schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych oraz znaków żeglugowych
schemat funkcjonalny lub technologiczny urządzeń wodnych

Dodatkowe części graficzne opracowania zależne są od rodzaju pozwolenia wodnoprawnego i wyszczególnione są w Ustawie Prawo Wodne.

Szczególne korzystanie z wód

Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest między innymi na:

pobór wód podziemnych lub powierzchniowych - na okres nie dłuższy niż 20 lat
odprowadzanie wód podziemnych lub powierzchniowych
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi - na okres nie dłuższy niż 10 lat

Wykonywanie urządzeń wodnych

Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest między innymi na:

obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz podziemnych
wyloty urządzeń kanalizacyjnych, służące do wprowadzania ścieków do wód lub do urządzeń wodnych

Obowiązek ustalania czasu obowiązywania nie dotyczy pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie urządzeń wodnych.

Inne działania, które mogą mieć wpływ na stan wód i gospodarkę wodno-ściekową

Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest między innymi na:

wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego - na okres nie dłuższy niż 4 lata

Badania i ocena stanu środowiska gruntowo-wodnego - polegają na rozpozaniu warunków gruntowo-wodnych występujących na badanym terenie. Prace terenowe, a w szczególności miejsca rozpoznania warunków gruntowo-wodnych powinny być odpowiednio zaprojektowane.
Do badań tych zalicza się, określenie oceny stopnia zanieczyszczenia metodą organoleptyczną oraz wytypowanie i pobór prób gruntu oraz wody do analiz laboratoryjnych. Na podstawie tych prac, sporządza się dokumentację oceny stanu środowiska gruntowo-wodnego z ewentualnym zasięgiem zanieczyszczenia.
Wykonujemy oceny dla terenów potencjalnie zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi (stacje paliw) i metalami ciężkimi (tereny przemysłowe), jak również inne oznaczenia parametrów zgodnie z wymogami Prawa Ochrony Środowiska:

BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny, styren)
Benzyny (frakcja C₆ - C₁₂)
Oleje mineralne (frakcja C₁₂ - C₃₅)
Indeks Oleju Mineralnego (frakcja C₁₀ - C₄₀)
WWA (wielopierścieniowe Węglowodory Aromatyczne)
PCB
Pestycydy
OWO (ogólny węgiel organiczny)
Mietale ciężkie (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr, Ni, Co)
BZT
ChZT
pH, twardość, zasadowość

Prawidłowe rozpoznanie środowiska gruntowo-wodnego może stanowić podstawę do opracowania projektu prac rekultywacyjnych i działań naprawczych oraz pozwoli zminimalizować koszt tych prac.